Pensioen in Europa en dergelijke, Nederland niet voldoende verdragstrouw

Vrijheid, blijheid

We worden met z’n allen steeds beweeglijker. Ook internationaal. We werken en wonen in het buitenland, al of niet binnen de Europese Unie (EU) en ook de geldstromen volgen die trend. Zonder nu gelijk diep op het Unierecht in te gaan is er een drietal beginselen waaraan altijd en overal aan voldaan dient te zijn. Dat zijn: het vrije verkeer van werkenden, de vrijheid diensten aan te bieden én – let op – het vrije verkeer van kapitaal. Daar komt de aap uit de mouw want de Nederlandse belastingwetgeving en de Pensioenwet zijn niet zo fijn en inlevend als u denkt.


Ongewenste fiscale sanctie

Als u uit respectabele redenen besluit om uw in Nederland opgebouwde pensioenkapitaal door middel van een zogeheten. Internationale waardeoverdracht over te brengen naar een buitenlandse pensioenuitvoerder, dan staat de Nederlandse fiscus aan de grenspaal gelijk klaar om met u af te rekenen over dat kapitaal als die buitenlandse pensioenuitvoerder ruimere afkoopmogelijkheden kent dan onze nationale Pensioenwet uit 2007, en die is behoorlijk streng op afkoop. Fiscaal betekent dit dat u het kapitaal in één keer opneemt om het vervolgens onder te brengen bij de nieuwe buitenlandse pensioenuitvoerder van uw keuze. In Nederlandse termen betekent zoiets afkoop van pensioen en op die handeling staat de fiscale doodstraf heffing en revisierente inééns. In het jargon heet dat heffing wegens een fictief genietingsmoment.


Omkeerregel

Pensioenkapitaal is in Nederland onbelast (geen box 3 heffing). De aanspraken zijn – kort gezegd - onbelast maar er rust wel een belastingclaim op (dat is de omkeerregel uit de Wet op de loonbelasting). Op het moment dat het pensioen vanaf de pensioengerechtigde leeftijd tot uitkering komt, wordt die belastingclaim op dat pensioenkapitaal in werking gezet. De pensioenuitvoerder is inhoudingsplichtig en verantwoordelijk voor de diverse loonheffingen en u ontvangt van hem een netto bedrag. Zo wordt die claim op uw kapitaal gaandeweg door de fiscus verzilverd. So far so good.


Buitenlands pensioenshoppen moeilijk

Maar die heffing aan de grens maakt het voor de Nederlandse belastingplichtige pensionado echter moeilijk om zijn pensioenkapitaal daarheen te leiden waar het hem om allerlei redenen het beste uitkomt. En dan ligt het maar weer aan het eventuele belastingverdrag met het land van de nieuwe buitenlandse pensioenuitvoerder of er al dan niet dubbele heffing (ja echt) te beleven valt. Maar de Nederlandse fiscus heeft in ieder geval dan zijn centjes binnen en de schaapjes op het droge. En heeft daarmee ook gevolg gegeven aan de meer dan eens irrationele impuls van misbruikbestrijding. Duitsland en België doen hier niet aan te midden van een dozijn andere EU-lidstaten.


Nederland voor het Europese hekje

De Europese Commissie heeft Nederland hierover al enige tijd geleden streng op het vestje gespuugd (2018). Maar de Nederlandse Staat heeft zich sedertdien halsstarrig en onvermurwbaar getoond. De handelwijze van de Nederlandse Staat staat - zoals u nu zult begrijpen - op zeer gespannen voet met de hiervoor genoemde drie beginselen van het Unierecht en fiscaal kan Nederland op dit gebied niet EU-proof genoemd worden. Om die reden heeft de Europese Commissie (u kent de voorzitter wel, mevrouw Ursula von der Leyen) Nederland op 14 mei jl. gedaagd voor het Europese Hof van Justitie. Merkwaardig genoeg heeft deze gang van zaken maar magertjes aandacht gekregen in de krant.


Tot slot

RainyDayz ziet dit als welkome ontwikkeling. Als je in de Unie A zegt, moet je ook B zeggen. Het zal wel even mogen duren voordat wij u van de verdere ontwikkelingen op de hoogte kunnen brengen. Maar één ding is duidelijk: de tijd lijkt gekomen dat Nederland niet langer op fiscaal gebied om het Unierecht heen kan. Vergelijk ook ons commentaar op het ‘invaren’ (aantasting/regulering pensioen-eigendomsrechten) dat in EU-verband ook op tegenwind kan rekenen. De Nederlandse pensioenautarkie gaat scheuren vertonen.


Heeft u vragen, opmerkingen of ervaringen te delen, meld het ons.